چکیده
در کشورهای خشک و نیمه‌خشک آب ثروت ارزشمندی است که بشر از آن بهره‌مند است. ایران نیز جزو کشورهای خشک است که سطح وسیعی از مساحت آن را مناطق کم آب و بیابانی در برگرفته است. خشکسالی‌های پی در پی چند سال اخیر و اقلیم خشک و نیمه خشک کشور ایران سبب شده است که نهاده آب به عنوان حیاتی‌ترین منبع مورد توجه قرار بگیرد و برنامه‌ریزی‌هایی که برای توسعه پایدار کشور در نظر گرفته می‌شوند، بر محوریت محدودیت این منبع تمرکز داشته باشند. چنانچه به این همه توجه نشود، در سال‌های آتی با مشکلات روزافزونی مواجه خواهیم بود. در این راستا پژوهشی انجام شد و از روش تابع تولید کاب داگلاس برای برآورد ارزش اقتصادی آب در منطقه سیستان استفاده شد. نتایج حاصل از این تحقیق حاکی از این بود که بهای پرداختی برای آب مصرفی بسیار کمتر از ارزش تولید نهایی محصولات سه گانه می‌باشد. این مورد باعث می‌شود که در مصرف آب صرفه جویی نشده و کشاورزان به دنبال روش‌های بهینه‌سازی مصرف آب و روش‌های نوین آبیاری نباشند. از طرفی با توجه به کشش محاسبه شده برای آب مصرفی که نشان می‌دهد اگر مصرف آب به طور متوسط یک درصد افزایش یابد تولید هر یک از محصولات مورد مطالعه نیز افزایش خواهد داشت. با توجه به میانگین مصرف آب در هر هکتار و عملکرد داده شده برای هر محصول کشش محاسبه شده بالا به این معنی است که به ازای هر درصد افزایش آب برای تولید محصولات سه گانه، تولیدات هر محصول افزایش خواهد داشت. آب مصرفی علاوه بر نوع محصول به شرایط آب و هوایی و نوع گیاه و روش آبیاری نیز بستگی دارد.
سعیده رخشانی مهر (1400) پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته مهندسی کشاورزی – اقتصاد کشاورزی، دانشگاه زابل، دانشکده کشاورزی.