چکیده
توزیع غیریکنواخت مکانی و زمانی آب، عدم تعادل بین عرضه و تقاضای آب (بهویژه افزایش تقاضای آب به دلیل محدودیت منابع آب) و تلفات بالای آب در سیستمهای آبی شهری و کشاورزی، مدیریت منابع آب در مقیاس بزرگ را پیچیده کرده است. بنابراین کنترل و استفاده صحیح از منابع آبی موجود ضروری است. انتقال آب بین حوضهای نمونهای از راهحلهای مورد استفاده برای رفع کمبود آب به ویژه در بخش آب شرب در مناطق و کشورهای خشک است. ازاینرو چالشهای مختلفی را بهمنظور مدیریت پایدار حوضهها به وجود آورده است. در پژوهش حاضر با بررسی مشخصات 4 پروژه انتقال آب بین حوضهای در سطح بینالمللی، بهمنظور افزایش آگاهی درمورد اثرات محیطزیستی، اقتصادی و اجتماعی این طرحها پرداخته شده است. نتایج بررسیها نشان داد طرحهای انتقال آب بین حوضهای، مستقیماً مدیریت حوضه مبدأ و مقصد را تحت تأثیر قرار میدهد و اگرچه در کوتاهمدت موجب کاهش مشکلات کمآبی در حوضه مقصد خواهد شد، اما در بلندمدت باعث تضعیف شرایط محیطزیستی، اقتصادی و اجتماعی در یکی از دو حوضه میشود. این مسئله خصوصاً در کشورهای خشک و نیمهخشک که طرحهای انتقال آب از حوضه مبدأ با هدف تأمین آب شرب، کشاورزی و صنعت صورت میگیرد مشهودتر خواهد بود. بهاین منظور در اجرای طرحهای انتقال آب بین حوضهای لازم است معیارهای یونسکو اعمال شود.
مریم تیموری یگانه، فصلنامه آب و توسعه پایدار، دوره 9، شماره 2، شماره پیاپی 24، تخصیص و تقاضای آب، شهریور 1401، صفحه 68-57 .