چکیده
موفقیت تشکل‌های آب‌بران نیازمند شناسایی نقاط قوت و فرصت ها و تقویت آنها و شناسایی نقاط ضعف و تهدید و رفع آنها و ارائه راهبردهایی در جهت کار آمد شدن آنها می‌باشد که مدل SWOT یکی از ابزارهای رسیدن به این هدف است. هدف این تحقیق آسیب‌شناسی تشکل‌های آب‌بران در منطقه تازه‌آباد شهرستان آق‌قلا واقع در استان گلستان بود. این تحقیق از منظر هدف کاربردی است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بود که براساس چارچوب مدل SWOT که روایی محتوای آن از طریق مصاحبه با برخی از کارشناسان آب منطقه وجهاد بود، پرسشنامه‌ی مورد نظردر چند مرحله و پس از حذف برخی گویه‌ها مورد تایید قرار گرفت و پایایی پرسش نامه از طریق محاسبه آلفای کرونباخ برای نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها کارشناسان به ترتیب، 807/0، 810/0، 873/0، 797/0 محاسبه شد و مورد تایید قرار گرفت. جامعه آماری شامل 2 گروه کارشناسانی که به نوعی با این تشکل‌ها در ارتباط بودند و کشاورزانی که عضو این تعاونی‌ها بودند. برای این تحقیق تعداد 51 پرسشنامه در بین کارشناسان و کشاورزان فعال پخش شد. نتایج نشان داد مهمترین نقطه‌ی قوت از دید کارشناسان و کشاورزان تقویت قدرت تصمیم‌گیری در کشاورزان و ایجاد روحیه تفکر در حل مسائل بود. از مهمترین نقاط ضعف می‌توان به مشکلات اعتباری و کمبود منابع مالی برای نگه‌داری از زیرساخت‌های طرح و نداشتن حق آبه‌ای مشخص برای باغ‌ها و مزارع به علت محدویت و کمبود آب مورد نیاز اشاره نمود. مهمترین فرصت از دیدگاه پاسخگویان امکان گسترش یکسان‌سازی کشت جهت نیل به مدیریت بهتر منابع آب بود. همچنین مهمترین تهدید از دید کارشناسان و کشاورزان نبود منابع آبی مطمئن در این منطقه بود. راهبرد قابل قبول برای آسیب شناسی تشکل‌های آب‌بران S-T بود که با استفاده از نقاط قوت اثر تهدیدها را حذف می‌کنیم یا کاهش می‌دهیم.
محمد سدنی (1398) پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته مهندسی منابع طبیعی – علوم و مهندسی آب – منابع آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، دانشکده مهندسی آب و خاک.
