مقاله پژوهشی

آینده‌پژوهی پیامدهای امنیتی بحران منابع آبی در نواحی مرزی ایران

اشتراک گذاری

چکیده

با توجه به اهمیت موضوع آب و تاثیر آن بر ادامه حیات موجودات زنده و با در نظر داشتن شرایط فعلی منابع آبی کشور، پژوهش و مطالعه در این حوزه با رویکردی آینده‌نگرانه به منظور افزایش افق دید و ایجاد آمادگی برای مواجهه با شرایط احتمالی در آینده و نیز تدوین سیاست‌های اجرایی مناسب، یکی از مهم‌ترین اولویت‌های علمی پژوهشی کشور محسوب می‌شود. منطقه غرب آسیا که شمار زیادی از کشورهای آن روی نوار بیابانی جهان قرار گرفته و به‌ذات کم‌بارش و کم‌آب هستند، به واسطه سیاستگذاری‏‌های غلط در بخش آب، طی چند دهه اخیر بیشترین چالش را با «بحران کمبود آب» داشته‏ است، چالشی که در آینده به واسطه تغییر الگوی بارش (کاهش بارش، تغییر نوع بارش و تشدید تبخیر) پیامدهای امنیتی و نظامی درپی خواهد داشت. هدف این مطالعه حصول درکی بهتر از آینده آب در ایران و تاثیر وضعیت احتمالی آینده آن بر تصمیمات و زندگی مردم و از سوی دیگر توسعه روش‌های فکری به منظور ایجاد شرایطی بهتر برای تصمیم‌گیران حوزه‌های درگیر با منابع آبی با ارائه چشم‌اندازی قابل وقوع است. مطالعه حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی، از نظر نوع تحقیق ترکیبی از روش‌های اسنادی و پیمایشی است و از نظر ماهیت بر مبنای روش علم آینده‌پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است. در ایـن مطالعه بـا استفاده از طراحی پرسش‌نامه، مصاحبه با کارشناسان و خبرگان و نیز با بهره‌گیری از تکنیک‌های آینده‌پژوهی مانند تکنیک دلفی و سناریوپردازی، عوامل پیشران آینده آب در ایران تعیین و سپس این عوامل بر اساس میزان اهمیت و عدم قطعیت،اولویت‌بندی شده و حیاتی‌ترین عوامل مشخص گردید.

محمد مهدی زینتی فخرآباد و مصطفی عسگری مقدم، نشریه جغرافیا و روابط انسانی، دوره 4، شماره 3، شماره پیاپی 15، دی 1400، صفحه 17-1 .

 

دانلود مقاله

نوشته‌های مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *