چکیده
آب به عنوان یک منبع طبیعی و ارزشمند در سطح جهان است که در بین گروههای انسانی، جوامع و کشورها همواره رقابتآفرین و تنشزا بوده است. عمده اختلافهایی که بین کشورها بر سر آب پیش میآید در حوضههای آبریز مشترک میباشد و یافتن سازوکاری معقول، بهمنظور بهرهبرداری عادلانه از این منابع امر دشواری است. با توجه به نقش استراتژیک و حیاتی آب و توزیع نامتوازن آن در مناطق مختلف جهان و نیز مشترک بودن بسیاری از حوضهها و منابع آبی بین کشورها ضرورت استفاده از ظرفیتهای دیپلماسی نیز گریزناپذیر است. ایران نیز همواره بر سر تقسیم آبهای مشترک مرزی و رودخانههای فرامرزی با همسایگان خود اختلاف داشته و ضرورت اهمیت دیپلماسی است که باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. هدف از این پژوهش، همکاریهای منطقهای ایران، ترکیه و عراق در خصوص رودخانههای فرامرزی وحوضههای آبریز مشترک میباشد که تاثیر و نقش دیپلماسی آب با توجه به قوانین بینالمللی، معاهدات و قراردادها بر این همکاریها و تعاملات میافزاید و از چالشها، تنشها و منازعات مرتبط با آب که تاثیر زیادی بر مسائل زیستمحیطی، آلودگی آب، مهاجرت، ریزگردها و همچنین مسائل اقتصادی، سیاسی و امنیتی میگذارد جلوگیری مینماید. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیلی – توصیفی که مبتنی بر روش کتابخانهای میباشد، مورد استفاده قرار گرفته و همچنین از روش تحلیل آماری spss که مبتنی بر جامعه آماری متخصصانی است که در این مجموعه قرارگرفتهاند.
سمیرا سامعی، محمد اخباری و غلامحسن حیدری، فصلنامه نگرشهای نو در جغرافیای انسانی، شماره 3، دوره 12، تابستان 1399، صفحه 185-171 .