چکیده
در گذار از مرحله کوچ‌نشینی به یکجانشینی و اقامت دائم در یک محل، “آب” با خاصیت حیات‌بخشی خود به عنوان یک رکن اساسی، نقش مهمی را ایفا کرد. سهولت دسترسی به آب، تضمینی برای ادامه زندگی و سکونت محسوب می‌شد. ارتزاق انسان به این ماده وابسته بود و از جهتی مسیرهای آبی، ارتباط دهنده افراد و اقوام با یکدیگر بودند. به تعبیری، تصور زندگی بدون وجود آب، غیرممکن به نظر می‌رسید. از آن جایی که انسان باستانی برای عوامل تاثیرگذار در جریان زندگی خود، خدایانی در نظر گرفته بود که آن پدیده‌ها را بر مبنای مشیت و خواست خود، ساماندهی می‌کردند، ایزد آب‌ها نیز جایگاه والایی داشت. منطقه باستانی جنوب غرب ایران امروزی؛ ایلام کهن نیز از این قائده، جدا نبود و با توجه به آثار به دست آمده متعلق به ساکنان آن، به وضوح می‌توان به اهمیت این موضوع در آن جا پی برد. شباهت‌های ظاهری انکار ناپذیرمیان ایزد آب ایلامی و بین‌النهرین در برخی موارد تشابه کارکرد را هم به دنبال دارد که این مسئله دال بر گستردگی روابط (مسالمت آمیز یا خصمانه) میان آنان است. در این پژوهش نمودهای متفاوت ایزد آب در ایلام (شوش و چغازنبیل) با مد نظر قرار دادن همتای بین‌النهرینی و نیز شهداد، برای پی بردن به معانی و مفاهیم نهفته در آن ها بر مبنای روش تاریخی و توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای مورد بررسی قرار گرفته است.
مریم ابراهیمی پور فرسنگی و احمد نادعلیان، فصلنامه علمی نگره، دوره 7، شماره 21، شماره پیاپی 21، فرورین 1391، صفحه 94-85 .
