چکیده
کاهش منابع آب، خشکی زمین، و ضرورت تامین غذا برای جمعیت افزایش یابنده ازمهمترین چالش‌هایی هستند، که منطقه خاورمیانه در آینده‌ای نه چندان دور با آن روبرو خواهدشد. در شرایطی که بحران آب گریبان‌گیر بیشتر کشورهای منطقه خاورمیانه و همسایگان جمهوری اسلامی است، از تنش‌های آینده به جنگ آب وغذا تعبیر می‌شود. در صورتی که چنان شرایطی ایجاد شود بدون تردید کشورهایی خواهند توانست از قدرت و نفوذ سیاسی بیشتری برخوردار باشند که صاحب بخش کشاورزی قدرتمند و توسعه پایدار در کشورشان باشند. تقویت بخش کشاورزی، با هدف تولید محصولات بازاری اساس تدوین راهبرد توسعه پایدار است و دستیابی به آن هدف، با استفاده از فناوری‌های جدید در کشاورزی میسراست. کشور ایران با وسعت سرزمین و امکان تولید محصولات اولیه و فراوری شده کشاورزی مورد نیاز خود در کشورهای منطقه خاورمیانه، می‌تواند قدرت تاثیرگذاری خود بر مدیریت بحران‌های احتمالی آینده را افزیش دهد. این مقاله بر اساس رویکرد نهادگرایی به این پرسش پاسخ می‌دهد که چه رابطه‌ای میان تغییر در تولیدات کشاورزی با مدیریت بحران‌های ناشی از کم آبی و قدرت تاثیرگذاری ایران در رابطه با سایر کشورهای منطقه وجود دارد؟ فرضیه این مقاله آن است که تولید محصولات کشاورزی مورد نیاز منطقه، منجر به وابستگی بیشتر کشورهای منطقه به واردات بیشتر از ایران خواهدشد و بر قدرت تاثیرگذاری جمهوری اسلامی خواهد افزود.
مرتضی منشادی و بهروز اسمعیل زادگان، فصلنامه مطالعات بین‌المللی، دوره 14، شماره 3، شماره پیاپی 55، بهمن 1396، صفحه 241-211 .
