چکیده
رابطه آب و انسان همواره ماهیتی دوگانه داشته است. از یک‌سو انسان و حیات اوست که به وسیله آب حفظ می‌شود و از سوی دیگر حفظ کمیت و کیفیت آب‌های شیرین موجود در این کره خاکی در گروی چگونگی فعالیتهای انسان است. هم‌زمان با شدت گرفتن بحران آب در جهان، تلاش برای رفع آن و ایجاد حالت امنیت آب به یکی از دغدغه‌های مهم جامعه بین‌المللی بدل شده است. مسئله مهمی که در این زمینه جلب توجه می‌کند این است که آیا حقوق بین‌الملل تاکنون توانسته است دولت‌ها را به تأمین امنیت آب متعهد سازد؟ در پژوهش حاضر سعی شده است با استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای و روش توصیفی- تبیینی این مسئله مورد واکاوی قرار گیرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که مسئله امنیت آب اگرچه تاکنون به طور مستقیم موضوع قواعد حقوق بین‌الملل واقع نشده، لیکن بر اساس اصول و قواعد کلی و مقررات سایر حوزه‌های حقوق بین‌الملل و در راستای تأمین صلح و امنیت بین‌المللی، می‌توان تعهداتی را استنباط کرده و الزاماتی را متوجه دولت‌ها دانست و به این ترتیب خلأ حقوقی درباره تأمین امنیت آب را ترمیم کرد؛ هرچند اتخاذ گام مؤثر در این مسیر نیازمند آن است که بنیان روابط دولت‌ها، این کنشگران اصلی عرصه بین‌الملل از سطح همکاری فراتر رفته و بیش از پیش به همبستگی و بهرهگیری از مشارکت دیگر کنشگران ذی‌ربط بیانجامد. البته هم‌زمان تلاش در جهت توسعه حقوق بین‌الملل نیز در این زمینه ضروری می‌نماید.
مصطفی فضائلی، مهناز رشیدی، فصلنامه مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، دوره 11، شماره 2، شماره پیاپی 32، شهریور 1398، صفحه 224-193 .
