چکیده
تحقیق حاضر با هدف بررسی پیامدهای اجرای طرحهای آبیاری تحت فشار و اثر آن بر رضایت و استمرار استفاده از آن در استان قزوین، به روش پیمایشی انجام شد. ابزار اصلی جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه، روش جمع‌آوری داده‌ها مطالعه اسنادی و مصاحبه و جامعه مورد مطالعه این پژوهش در برگیرنده تمام کشاورزانی بود که از سال 1394 تا پایان سال 1397 سیستم آبیاری تحتفشار را در مزارع خود پیاده کرده بودند (477=N). بر اساس جدول نمونهگیری کرجسی و مورگان حجم نمونه 214 نفر تعیین شد و برای تجزیه و تحلیل و توصیف داده‌ها علاوهبر آماره‌های پراکندگی و مرکزیت، از ضریب تغییرات و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. در این تحقیق ادراک کشاورزان در سه زمینه پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و محیطزیستی ناشی از اجرای سیستم آبیاری تحت فشار بررسی شد. نتایج نشان داد، بهطورکلی میانگین ادراکی کلی کشاورزان در ارتباط با این سه بعد بالاتر از مقدار متوسط بود (میانگین هر بعد بالاتر از 3). از دیدگاه پاسخگویان مهمترین پیامدهای اجتماعی اجرای سیستمهای آبیاری تحت فشار «کاهش مهاجرت روستاییان»؛ «ایجاد حس رقابت سازنده بین کشاورزان برای استفاده از این سیستمها» و «پایداری و استمرار شغل کشاورزی در منطقه و امید به آینده کشاورزی» است، مهمترین پیامدهای اقتصادی شامل «مدیریت مصرف بهینه آب»؛ «بهبود کمی تولیدات کشاورزی» و «افزایش سرمایهگذاری در مزرعه» و مهمترین پیامدهای محیطزیستی شامل، «امکان توزیع یکنواخت نهادههای تولید از طریق مخازن»؛ «افزایش حاصلخیزی خاک و پایداری منابع آب و خاک» و «امکان آبیاری در تپه ماهورها و شیبها» بودند.
محمد معصومی، حسین شعبانعلی فمی، حجت ورمزیاری و سمیه کردعلیوند، فصلنامه آب و توسعه پایدار، دوره 9، شماره 3، شماره پیاپی 25، تعادل بخشی آب زیرزمینی: سهل ممتنع، آذر 1401، صفحه 96-87 .
