چکیده
آب از کالاهای اساسی و ضروری برای ادامه زندگی انسان به شمار میآید. بنابراین، یکی از معضلات قرن بیستو یکم که آینده زندگی بشر در این کره خاکی را به شدت مورد تهدید قرار میدهد معضل کمبود آب است. لذا، هنگامی که به اندازه کافی آب آشامیدنی مورد نیاز وجود ندارد، خطر بحران آب حس میشود. هیدروپلیتیک دانش مطالعه وجوه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی آب است که هدف آن ارتقاء ثبات سیاسی جوامع، امنیت منطقهای، کامیابی و توسعه اقتصادی و توسعه پایدار زیست محیطی میباشد. وضعیت جغرافیای رودهای مرزی ایران و همسایه شمالشرقی خود یعنی ترکمنستان به گونهایست که از حوضههای آبی مشترک برخوردار هستند. اترک، هریرود، مرغاب و همچنین مسائل مربوط به رژیم حقوقی مشترک دریای خزر از مصادیق مشترک هیدروپلیتیکی ایران و ترکمنستان میباشد. در این پژوهش با روش کتابخانهای تاثیر مناسبات هیدروپلیتیک بر سیاست خارجی ایران و ترکمنستان بررسی شد. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که مناسبات آبی، سیاست خارجیِ دو کشور را در کنار مولفههای ژئوپلیتیکی دیگر بر مبنای گرایشات مسالمتآمیز و مبتنی بر همکاری و همگرایی سوق داده است. مرزهای رودخانهای اترک، هریرود، مرغاب و همچنین مسائل مربوط به رژیم حقوقی دریای خزر، مسئولان سیاسی طرفین را بر آن داشته است تا به همگرایی سیاسی گرایش داشته باشند.
سیده زهرا متولی عنبران (1398) پایاننامه کارشناسی ارشد، رشته جغرافیا – جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی، دانشکده علوم جغرافیایی.
