چکیده
رودخانههای مرزی بهعنوان یکی از مهمترین عوارض طبیعی همواره منشأ اختلافات بسیاری در روابط بین دولتها محسوب میشوند. رودخانه هیرمند بهعنوان شریان اصلی دریاچه هامون، رودخانه مرزی ایران و افغانستان است که سبب بسیاری از مجادلات مرزی از ابتدای مرزبندی مشخص بین این دو کشور تا به امروز بوده است. عدم پایبندی افغانستان به قرارداد 1351 مبنی بر تأمین حقابه رودخانه هیرمند و بهتبع آن، خشکی هامون بهعنوان دریاچهای که حیات سیستان به آن وابسته است، چالشهای فزایندهای را در منطقه سیستان رقم زده است. از دیرباز مذاکرات مختلفی میان ایران و افغانستان درباره حقابه ایران صورت گرفته اما تا به امروز این مسئله معلق مانده است. در پژوهش پیشرو، نگارندگان قصد دارند به این پرسش پاسخ دهند که راهبردهای دیپلماسی تأمین حقابه رودخانه هیرمند میان ایران و افغانستان چه میباشد؟ در راستای پاسخگویی به این سؤال و در چارچوب نظریه بازیها، در مرحله اول بایستی بحران آب هیرمند بهعنوان اولویتی مهم در عرصه سیاستگذاری ایران قرار گیرد. سپس در فرآیند مذاکرات بین ایران و افغانستان و بر اساس دیپلماسی، عقلانیت بازیگران و اولویتها و برداشتهای آنها، دسترسی افغانستان به بندر چابهار و تأمین حقابه هیرمند بهعنوان نقطه تعادل و بهترین گزینه برای هر دو کشور برگزیده شود.
روح اله اسلامی، رضا سرحدی و مهدی فیضی، فصلنامه پژوهشهای راهبردی سیاست دانشگاه علامه طباطبایی، دوره 8، شماره 30، شماره پیاپی 60، آذر 1398، صفحه 102-71 .