چکیده
دولت‌ها در حوزه آب به علت تحکم سازمانی از جامعه قوی‌تر بوده‌اند. کمبود آب و کاهش تدریجی آن در اثر مصرف بیش از اندازه توسط جوامع موجب شده است مساله آب نقش اساسی در روابط دولت و ملت‌ها داشته است. دولت‌های قوی به علت در اختیار داشتن ابزار تصمیم‌گیری و اتخاذ سیاست‌های کلی و راهبردهای مهم در حوزه اصلاح الگوی مصرف و همچنین استفاده از توان خود جهت انجام امور جامعه بدون اتکا به مردم به دلیل برخورداری از درآمدهای رانتی، استخراج آسان منابع و توزیع آن بین ذینفعان، بروکراسی گسترده، وجود احزاب دولتی و بستن فضای جامعه مدنی باعث انزوا و ضعف جامعه گردیده‌اند. از این روی سؤال اصلی تحقیق عبارت از سناریوها و روندهای ممکن دولت و جامعه در مناسبات آب در ایران چیست؟ یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد دولت در ایران به دلیل برخوردار بودن از توانایی نفوذپذیری و استخراج منابع ، توانایی تنظیم روابط اجتماعی و تخصیص منابع باعث تضعیف جامعه گردیده است. عواملی که باعث تقویت دولت در ایران گردیده است عبارت‌اند از: انتقال حوضه‌ای آب، صدور مجوز، تصفیه آب، سیاست سازه‌ای، سیاست نرخ‌گذاری، اخذ مجوز انشعابات، افزایش جمعیت و بالا رفتن سطح زندگی، رشد کشاورزی و صنایع، حل‌وفصل منازعات میان متقاضیان آب، ایجاد مشوق‌های اقتصادی و فرهنگی-اجتماعی. چارچوب نظری حکمرانی آب و آینده‌پژوهی می‌باشد و از روش روندکاوی و سناریونویسی استفاده می‌گردد.
یوسف مسلمی مهنی، ابوالفضل قاسمی، علی ایلخانی پور و غلامرضا افشاری پور، فصلنامه سیاست‌های راهبردی کلان، دوره 11، شماره 44، دی 1402، صفحه 846-819.
