چکیده
شبه‌جزیره و تالاب میانکاله بهشهر می‌تواند به دلیل برخورداری از مناظر شگفت‌انگیز و گونه‌های گیاهی و جانوری منحصربه‌فرد، به عنوان یک قطب توریستی در کشور و حتی در آسیای میانه باشد. ساخت‌و‌سازها و طرح‌های اجرا شده در شبه جزیره میانکاله بدون توجه به اکوسیستم ویژه آن صورت گرفته است، به طوری‌که محیط زیست آن را به مخاطره انداخته است. بنابراین رعایت راه‌کارها و اصول طراحی معماری اکولوژیک با توجه به اکوسیستم منطقه در راستای حفاظت از این اکوسیستم کم‌نظیر، ضروری است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و با هدف ارزیابی و ارائه راهکارهای طراحی مجموعه توریستی با رویکرد طراحی معماری اکولوژیک در اکوسیستم تالاب بین‌المللی میانکاله انجام شده است. جامعه آماری مورد پژوهش شامل 103 نفر از کارشناسان و متخصصان بوده است که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی سیستماتیک به عنوان نمونه آماری مورد مطالعه، انتخاب شدند. ابزار مطالعه، پرسشنامه بوده که روایی و پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ ارزیابی شد. اطلاعات جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزارSPSS و آزمون‌های آماری One-Sample T-Test و Regression، تحلیل شده است. نتایج حاصل از آزمونT نشان می‌دهد که؛ درنظر گرفتن ویژگی‌های اکوسیستم تالاب میانکاله همچون؛ منبع تغذیه اکوسیستم خزری، اقلیم نیمه‌معتدل و مرطوب، اهمیت زیستگاهی و … در طراحی معماری ضروری است و همچنین راهکارهای طراحی معماری اکولوژیک همچون؛ استفاده از مصالح قابل بازیافت و تجدیدپذیر، استفاده از گیاهان بومی، ایجاد اثر معماری به عنوان یک ارگانیسم زنده، بام سبز و … می‌تواند گامی موثر در راستای ایجاد تعاملی سازگار بین طراحی و اکوسیستم‌‌های حساس طبیعی و کاهش اثرات مخرب زیست‌محیطی باشد. نتیجه آزمون Regression نیز مشخص می‌کند که طراحی متناسب با اقلیم منطقه نسبت به بقیه متغیرها در پژوهش حاضر، تأثیرگذارتر است. بدین منظور این پژوهش تلاش دارد با ایجاد یک مکان گردشگری مطلوب و همگون با اکوسیستم تالاب براساس راهکارهای معماری اکولوژیک، از سویی زمینه جذب توریسم در سطح جهانی و از سوی دیگر با نمایان ساختن اهمیت و ارزش تالاب بین المللی میانکاله، زمینه حفاظت از این اکوسیستم کمیاب را فراهم آورد.
فرزانه الیاسی گرجی (1393) پارسا کارشناسی ارشد، رشته معماری، موسسه آموزش عالی روزبهان، دانشکده معماری.
