مقدمه
سینماسینما، سیدرضا صائمی:
همواره بر این باور بودیم و این شعار را بر در و دیوار شهرها نوشتیم که «آب مایه حیات است»، اما چنان‌که باید و شاید، به درک عمیق این شعار نرسیدیم. حالا وقتی با مستندهای مثل «تالان» مواجه می‌شویم، درمی‌یابیم که چه خطر جدی و هولناکی در برابرمان قرار دارد. بحران آب به قدری جدی است که حیات جمعی همه ما را تهدید می‌کند. بااین‌حال به نظر می‌رسد هنوز افکار عمومی مخاطرات این بحران را درک نکرده، یا آن را جدی نگرفته است! بخشی از این بی‌تفاوتی به عدم آگاهی و شناخت دقیق این بحران برمی‌گردد که برای مردم ما به‌درستی تبیین و تشریح نشده است. سینما، به‌ویژه سینمای مستند، فرصت و ابزار خوبی است تا عمق این فاجعه و لایه‌های مختلف این بحران به تصویر کشیده شود و الگوهای مصرف بهینه و صحیح آب آموزش داده شود. طی سال‌های اخیر مستندهای زیادی با موضوع بحران آب تولید شده است که از جمله می‌توان به آثاری مثل «مادرکشی» (کمیل سوهانی)، «بند آب، بند خاک» (فرهاد ورهرام)، «بی‌گدار» (علیرضا دهقان)، «کم‌جان» (رضا خوشدل‌راد)، «قصه آب تهران» (فخرالدین سیدی)، «هیوا» (ابراهیم سعیدی)، «ما زنده به آبیم» (محمدسعید محصصی)، «رودنامه‌خوانی» (فرشاد احمدی‌دستگردی)، «پدر زاینده‌رود، مادر زاینده‌رود» (محمد قاضی)، «سه مرد و یک دریاچه» (جمشید خوشدل)، «تالاب جازموریان» (فرهنگ خاتمی)، «آب سوخته» (مرتضی مطوری)، «ماهور» (عبدالخالق طاهری)، «اگر باران» (خسرو حیدری)، «سازنده رود» (سیدهاشم مرتضویان)، «بادام باران» (عباس مهاجران)، «زنان تالاب» (شهره سجادیه)، «روزگاری بختگان» (آزاده دهقانی)، «تالان» (محمدصادق دهقانی)، «رواناب» (مهرداد مصدق)، «معما» (مسعود ایمانی)، «آبراه سیاه» (سیدمیثم موسوی)، «توناک» (مرتضی کاویانی)، «مسیر سبز» (رسول خلیل‌ارجمندی) و «عادت نمی‌کنیم» (نفیسه توتونی) اشاره کرد. در این میان اکنون مستند «تالان» به کارگردانی محمدصادق دهقانی در گروه هنر و تجربه در حال اکران است که به همین بهانه میزگردی تشکیل دادیم تا درباره ابعاد این بحران و نقشی که سینما و سینماگران می‌توانند در ارتباط با این بحران داشته باشند، گفت‌وگو کنیم. محمد درویش، کنش‌گر و پژوهش‌گر محیط زیست با حدود سه دهه فعالیت موثر در حوزه منابع طبیعی، رضا کیانیان، بازیگر و از فعالان جدی و پرکار محیط زیست، به همراه محمدصادق دهقانی، کارگردان مستند «تالان»، در این میزگرد درباره بحران آب، دلایل و ریشه‌ها و نقش هنر و سینما در مقابله با این معضل صحبت کرده‌اند.
بهانه گفت‌وگوی ما در این میزگرد اکران مستند «تالان» در گروه هنر و تجربه است که به شکل جدی بحران آب و خطر خشک‌سالی در کشور را گوشزد می‌کند و این پرسش را پیش می‌کشد که در ارتباط با بحران آب و اساسا بحران‌های زیست‌محیطی، سینما و ابزارهای آن چه کاری می‌توانند انجام دهند.
سید رضا صائمی، سینماسینما به نقل از ماهنامه هنر و تجربه، 17 فروردین 1398 .
