چکیده
آب اغلب به‌عنوان یک منبع استراتژیک کلیدی کنار تهدیدات امنیت جهانی مورد تأکید قرار می‌گیرد. ماهیت سیال آب و عبور آن از مرزهای ملی علاوه بر همکاری؛ زمینه تنش، منازعه و گاه جنگ بین دولت‌ها را فراهم می‌نماید. منابع آب فرامرزی با توجه به اهمیت آن در تمام جهان نیازمند توجه بیشتر از سوی محافل سیاسی و دیپلماتیک است. ازاین‌رو، مدیریت آب‌های فرامرزی مسئله‌ای محوری در سیاست جهانی و سیاست خارجی کشورها به شمار می‌رود. در پژوهش حاضر به نقش دیپلماسی آب در حل‌وفصل منازعات آبی بین‌المللی نیل پرداخته شده است. سؤال اصلی آن است که دیپلماسی آب در حل‌وفصل منازعات بین‌المللی حوضه‌ی رود نیل چه نقشی ایفا کرده است؟ در پاسخ، این فرضیه مطرح شده است که دیپلماسی آب با افزایش همکاری‌ها در نهادهای آبی و موافقتنامه‌های بین‌المللی در حوضه‌ی آبی نیل به حل‌وفصل مسالمت‌آمیز منازعات کمک کرده است. برای بررسی فرضیه یاد شده از روش تحلیلی- توصیفی و نرم‌افزارSPSS با چارچوب مفهومی دیپلماسی آب استفاده شده است. یافته‌های پژوهش و تجزیه و تحلیل آن با بررسی رویدادهای حوضه‌ی آبریز بین‌المللی نیل نشان می‌دهد دیپلماسی آب در چارچوب سیاست خارجی هوشمند می‌تواند برای مقابله با تهدیدات پیش‌رو مانند تهدیدات زیست‌محیطی، تغییر اقلیم و کمبود آب به توسعه همکاری‌های دو و چندجانبه درباره آب‌های فرامرزی یاری رساند.
ربابه جوادی ، محمد ولی مدرس، ارسلان قربانی شیخ نشین و فریده محمدعلی پور، مطالعات بنیادین کاربردی جهان اسلام، دوره 2، شماره 4، شماره پیاپی 4، شهریور 1399، صفحه 100-75 .
