چکیده
طی سال‌های اخیر خشکسالی و کمبود منابع آب شیرین در ایران به مسئله‌ای بحرانی تبدیل شده است. مسئله‌ای که پیامدهای زیان‌بار آن تمام جنبه‌های زندگی مردم را تحت تأثیر قرار داده است. در این پژوهش سعی شده از منظر هنر متعهد برای رفع بحران آب کشور چاره‌ای اندیشیده شود. به این منظور ابتدا چیستی هنر، و به طور خاص گرافیک متعهد و کارکردهای آن برای رفع بحران‌های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و… در بزنگاه‌های مهم تاریخی و در جغرافیاهای متفاوت بیان شده است. سپس چیستی بحران محیط زیست شرح داده شده و پس از آن به واکنش‌هایی که هنر محیط زیست، در جایگاه هنری متعهد، برای رفع بحران محیط زیست ارائه داده، پرداخته شده است. رفع بحران آب ایران به کمک هنر و هنرمندان متعهد نیازمند شناخت دقیق ماهیت بحران آب و نمونه‌های موفق هنر متعهد و زیست‌محیطی برای کمک به رفع بحران محیط زیست در سایر نقاط جهان است؛ از این رو انجام این پژوهش برای مدون کردن این مطالعات و در اختیار قرار دادن آنها ضرورت داشت. نتایج به دست آمده از این پژوهش حاکی از آن است که هنر متعهد در بازه‌های مختلف تاریخی و در جغرافیاهای متفاوت به خوبی توانسته است سرنوشت یک رویداد را تغییر دهد. در بحران آب ایران نیز، استفاده از هنر متعهد در راستای افزایش آگاهی عموم مردم از بحرانی بودن وضعیت آب و راهکارهای ممکن می تواند به افزایش نرخ مشارکت عموم و رفع هرچه بیشتر این بحران بیانجامد. در اینجا گرافیک، در جایگاه هنری متعهد، نقشی اساسی دارد. با استفاده از کارکرد آگاهی بخشی گرافیک می‌توان آگاهی افراد جامعه را در مورد میزان منابع آبی و بحرانی بودن وضعیت افزایش داد. گرافیک با برانگیختن احساسات و هیجانات مخاطب، نگرش افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد و در نتیجه تغییر نگرش، می‌تواند باعث تغییر در رفتا ر افراد در شیوه مصرف آب شود.
ريحانه زرنوشه فراهانی (1400) پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته هنرهای تجسمی (هنرهای تصویری) – ارتباط تصویری، دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا، دانشکده هنرهای تجسمی
